ധ്യാനത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടമാണ് പ്രാണായാമം. മൂക്കിലൂടെ എടുക്കുന്ന ശ്വാസം മൂന്നുതരത്തില് അഭ്യാസം ചെയ്ത് പുറത്തേക്കുവിടുന്നതാണിത്. പ്രാണനുകളെ സംയമിപ്പിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യമാണ് പ്രാണായാമത്തിനുള്ളത്.
ശരീരത്തിലെ പ്രാണന്, അപാനന്, ഉദാനന്, സമാനന് എന്നീ അഞ്ചു പ്രാണനുകളും നാഗന്, കൂര്മ്മന്, കൃകലന്, ദേവദത്തന്, ധനജ്ഞയന് എന്നീ അഞ്ച് ഉപപ്രാണനുകളും പ്രകോപനമില്ലാത്തവണ്ണം ശാന്തമാവുക എന്നതാണ് പ്രാണായാമത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം.
പ്രാണനുകള് ജലത്താല് പോഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നവരാകയാല് ഭക്ഷണം, പാനീയം ഇവ അവയ്ക്ക് അമിത സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കുന്നവയാണ്. എന്നാല് അവ വായുവിനാല് ശുഷ്കിക്കപ്പെടുന്നു. ആകയാല് അവയ്ക്ക് സംയമം കിട്ടുന്നു.
ആകയാല് ശ്വാസകോശം നിറയെ വായു സഞ്ചയിച്ച് ഉള്ളില് നിറുത്തി മെല്ലെ പുറത്തേക്കു വിടുകയും അപ്പോള് ശരീരത്തിലെ പ്രാണചോദനയുള്ള ഭാഗങ്ങള് നിയന്ത്രിച്ചു നിറുത്തുകയുമാണ് പ്രാണായാമത്തില്. നിറയ്ക്കുക എന്നാല് ‘പൂരകം’ ഉള്ളില് നിറുത്തല് ‘കുംഭകവും’ പുറത്തേക്കു വിടല് ‘രേചകവും’ അകത്തേക്ക് എടുക്കുന്നതിന്റെ ഇരട്ടി നിറുത്തുകയും അതിന്റെ ഇരട്ടി സമയംകൊണ്ട് പുറത്തേക്ക് വിടുകയും ചെയ്യുന്നതും ഒരു ക്രമമാണ്.
4,8,16 എന്ന ക്രമം സാധാരണയുണ്ട്. മറ്റൊരു ക്രമമാണ് 8,12,16. അതായത് ശ്വാസം എടുക്കുമ്പോള് ഒന്നുമുതല് ആദ്യത്തെ സംഖ്യവരെ മെല്ല എണ്ണുക പിന്നെയും ഒന്നുമുതല് അടുത്തസംഖ്യവരെ എണ്ണിത്തീരുംവരെ ഉള്ളില് നിറുത്തുക.
അടുത്ത ഘട്ടത്തിലും ഇപ്രകാരം എണ്ണി പുറത്തേക്കുവിടുക. എടുക്കുന്നത് മൂക്കിന്റെ ഒരു ദ്വാരത്തിലൂടെയും വിടുന്നത് മറ്റേതിലൂടെയും എന്ന് യോഗശാസ്ത്രം. ആദ്യമിതിന് വിരല്കൊണ്ട് മൂക്കുപിടിക്കേണ്ടിവരും. എന്നാല് വിരല് പിടിക്കാതെതന്നെ ശ്രദ്ധകൊണ്ട് രണ്ടു ദ്വാരങ്ങളും മാറിമാറി ഉപയോഗിക്കാന് കഴിയുമ്പോഴാണ് യോഗാഭ്യാസിയാകുന്നത്. പ്രാണായാമത്തോടൊപ്പമുള്ള ഘടകം തന്നെയാണ് വിവിധതരം യോഗാസനമുറകളും.
പ്രതികരിക്കാൻ ഇവിടെ എഴുതുക: